กุ่มบก

ลักษณะ

ไม้ยืนต้นขนาดกลาง  สูงประมาณ 10 เมตร  ลำต้นสีเทามีเปลือกหนา  แตกกิ่งต่ำ  แผ่กิ่งก้านใบกว้างออกคล้ายต้นกล้าปู  ใบประกอบแบบนิ้วมือมีใบย่อย 3 ใบ เป็นรูปไข่กว้าง 5 ซม. ยาว 8 ซม. ออกดอกเป็นช่อสีขาวอมเขียวก่อนแล้วจึงเปลี่ยนเป็นสีเหลืองอ่อนหรือชมพูอ่อน ออกดอกสะพรั่งสวยงาม มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ผลกลมขนาดประมาณ 3 ซม.เปลือกสีเขียวมีจุดแต้มสีน้ำตาลแดง มีเมล็ดรูปเกือกม้าอยู่ภายใน

พบได้ตามธรรมชาติในป่าดอนภาคกลาง ภาคใต้ ดินทรายก็ขึ้นได้ถือว่าเป็นไม้มงคลเสริมความสามัคคีเช่นเดียวกับกุ่มน้ำ ขยายพันธุ์ด้วยการเพราะเมล็ดให้ได้ต้นอ่อน ปักชำให้รากงอก แล้วจึงปลูกลงหลุม และใช้การตอนกิ่งก็ได้ แล้วแต่จะสะดวก

ใช้เป็นอาหาร

                เช่นเดียวกับกุ่มน้ำ เรากินยอดอ่อน ใบอ่อน ช่อดอกอ่อน ซึ่งผลิดอกมากช่วงฤดูฝน  ชาวบ้านใช้เป็นผักกินโดยการเอาไปดองเสียก่อน แล้วจึงทำเป็นผักจิ้มน้ำพริก ขนมจีนน้ำยา กินกับอาหารรสจัด หรือเอาผักดอกนี้ไปผัดไปแกง ชาวบ้านนิยมเอากุ่มบกไปแกงคล้ายขี้เหล็ก คือต้นกับน้ำแล้วบีบเอาความขมออกไป ต้มประมาณ 2 ครั้ง ก่อนจะแกงโดยไม่ใส่ใบย่านาง

คุณประโยชน์

                สรรพคุณ ใบสดตำละเอียดพอกแก้โรคผิวหนัง กลากเกลื้อน

                                เปลือกต้นนำมาต้มกับน้ำแก้โรคปวดท้อง

                                รากแช่น้ำดื่มแก้ปวดท้อง

                                เนื้อไม้ต้มดื่มแก้ริดสีดวงทวาร